Page 63 - Pratik Goksel Seyir Siber Kitap

5.4 Sekstantın Hatasının Bulunuşu (Index Error), IE

Bulduğumuz Index hatası (IE) ile Fabrikasyon (FE) hatasını topluyoruz. Bu
bize Aletsel düzeltme ( Instrument Correction ) IC miktarını veriyor. Bazı
kitaplarda ‘Index Correction’ olarak da geçmektedir. Aynı şeydir.
IC= IE+ FE

Ufuktan Rasat İle Hata Tespiti:
İlk kez kullanacağınız bir Sekstantla önce uzade kolunu ve dramını sıfıra
ayarlayın. Ufka bakın, küçük aynadaki gerçek görüntü ile yansıma
görüntüsünü üst üste gelecek, çift görüntü tek olacak şekilde dramı
döndürün. Değeri okuyun. Üç dakikadan az ise, ölçüm yapmaya
geçebilirsiniz. Fazla ise önceki bölümde anlattığım şekilde ayar
yapmalısınız.

Güneşten Rasat ile Hata tespiti:

Sekstant ile güneşe bakarak güneşin hakiki görüntüsüne bir defa hayali
görüntüsü alt kenardan teğet durumuna getirilerek değer okunur.

Bir defa da hayali görüntüsü hakiki günesin üst kenarından teğet alınarak
değer okunur.

Bu iki değerin toplamı bize günesin sekstantla ölçülen çapını verir. Bu değeri
ikiye böldüğümüz zaman günesin gerçek çapını buluruz.

Almanakların günlük sayfalarında günesin yarı çapı verilmiştir. Rasadın
doğru yapılıp yapılmadığını anlamak için almanaktan o güne ait güneşin yarı
çapı bulunur. Güneşin bu yarı çapını bizim sekstantla bulduğumuz sonuçla
karşılaştırılır.

Eğer sonuçlar farklı ise rasat yanlış yapılmıştır, dolayısıyla tekrar rasat
yapılır.

Eğer sonuçlar aynı ise artı yay kısmında okuduğumuz değer ile asli yay
kısmında okuduğumuz değerin farkının yarısı bize (IE) değerini verir.

İşareti ise artı yay kısmında (off the arc) okunan değer, asli yay kısmında
okunan değerden büyük ise (IE) değeri (+) işaretli olur.

Asli yay kısmında (On the arc ) okunan değer, artı yay kısmında okunan
değerden büyük ise (IE) değeri (-) işaretlidir.

© 2018 Digital Galaxy Back to Index 62