Page 58 - Gemi Makineleri Siber Kitap

2.2.2 Şaft Jeneratörü : Bazı Gemilerde ana Makinenin şaftına bağlanan bir alternatör ile
seyir esnasında gereken elektrik elde edilir. Şaft Jeneratörü sadece seyirde
kullanılabilmektedir.

Genelde Şaft Jeneratörü geminin sadece seyir yükünü karşılayacak büyüklükte yapılır.

Şaft jeneratörü diğer Dizellerle paralel olarak çalışamaz tamamen tek başına görev görür.
Diğer jeneratörlerle sadece kısa bir süre senkron olabilir. Dizel Jeneratörden—Şaft
Jeneratörüne / Şaft Jeneratöründen- Dizel Jeneratöre geçiş bu senkronizasyon sırasında
yapılır

Ağır havalarda Şaft jeneratörü kullanılamaz. Ana Makine pervane su üstüne çıktığında over
speed olamamak için yol otomatik olarak yol keser. Pervane tekrar suya girdiğinde ise tekrar
yol verir . Şaft jeneratörünün devrinde değişikliğe neden olur , bunun sonucunda voltajda
büyük dalgalanma oluşur.

Genelde gemi ana Makineleri düşük Devirlidir mesela iki zamanlı ana Makinelerde devir 100
- 200 arası yapımcıya göre değişkendir. 4 zamanlı makinelerde ise 750 - 1000 arası olur
bunu için sistemde reductıon gear dediğimiz devir yükseltici dişliler ile şaft jeneratörüne
aktarma olur.

Eğer Şaft Jeneratörünün ana Makine çalışır çalışmaz onunla beraber dönmesi istenmiyorsa
reduction gear dişli mekanizmasının içinde veya dışında clutch (glaç) dediğimiz şaftı
jeneratöre hidrolik olarak bağlayıp ayırmaya yarayan, arabanın debriyajına benzer kavrama
sistemi vardır

Şaft jeneratörünü, ana Makinenin normal şekilde çalışmadığı acil bir durumda Yardımcı
tahrik sistemi (İngilizce: Auxiliary propulsion system veya APS) olarak kullanmak
mümkündür.

Gemilerde kullanılan şaft jeneratörü-motor dönüşümü sistemidir. bu sistem sayesinde,
Gemilerde, ana makina herhangi bir sebepten dolayı çökerse, gemi pervanesini durdurmak
zorunda kalmaz. Bu sistem kontrollü Gemilerde kullanılır.

Gemilerde ana makina çıkışında krank şaft ile pervane şaftı arasında reduction gearbox
bulunur. reduction gearbox (R/G) görevi hem devir sayısını ayarlamak (arabada vites kutusu
gibi) , hem de pervane şaftı ile krank şaft arasında bağlantıyı sağlamaktır.

R/G nin diğer bir görevi ise pervane şaftındaki hareketi şaft jeneratörüne(S/G) aktarmaktır.
APS(auxiliary propolsion system, PTO:power taking option) ana makinanın herhangi bir
şekilde çökmesi halinde, şaft jeneratörünün motor olarak kullanılması durumudur. bu
durumda şaft jeneratörü diğer jeneratörlerden aldığı elektrik enerjisi sayesinde pervane
şaftını çevirir. pervane şaftıyla S/G arasında ki bağlantıyı R/G sağlar.

Bu sistemin kullanılabilmesi için ana Makine(M/E) R/G dan ayrılmak zorundadır. bu sistem
son yapılan gemilerin neredeyse hepsinde kullanılmaktadır. sistemin en büyük avantajı

© 2018 Digital Galaxy Back to Index 57