Page 68 - Gemi Makineleri Siber Kitap
P. 68
2.4 Transfer ve Dolaşım Sistemleri
2.4.1 Pompalar
Mekanik enerjiyi hidrolik enerjiye çeviren Makinelere pompa denir. Genel olarak sıvıların
potansiyel enerjisini, basıncını ve hızını belirli bir seviyeden daha yüksek seviyeye çıkarırlar.
Yağ, yakıt, su ve atık sıvıların ilgili devrelerinde akışını sağlayan sistemlerdir.
2.4.1 Rotodinamik Pompalar
Bu tip pompalarda giriş ve çıkış arasında suyun çıkışı kesintisizdir. Santrifüj, helisel ve tam
eksenel pompalar bu gruba girer.
2.4.2 Plancerli ( pistonlu ) pompalar : Alev borulu kazanlar ve alçak basınç su borulu
kazanlarda besleme suyu pompası olarak kullanılırlar. Sintine devrelerinde kullanılırlar.
2.4.3 Santrifüj veya merkezkaç pompaları :
Kondanserlerde yangın ve yoğuşum pompalarında sirkülasyon pompalarında kullanılırlar.
Yüksek basınçlı kazanlarda fit suyu pompası olarak birkaç kademeli olarak kullanılırlar.
Bir gövde içinde yer alan kanatlı bir pervaneden (Çark) oluşan bu pompalarda sıvı, bir emme
borusundan pompaya girer.
Bir santrifüj pompada sıvının izlediği yol şu
şekildedir. Çarkın emiş tarafında meydana
gelen vakum nedeniyle sıvı çarkın kanatları
arasına girer. Çark kanatları arasından
geçen sıvı, çarkın dönüş hareketleriyle
büyük teğetsel bir hız kazanır. Çark
kanatları ile çarkın ön ve arka profili
tarafından sınırlanan kanallar arasında sıvı
çarkın çıkış tarafına doğru dönme hareketi
esnasında meydana gelen santrifüj
(merkezkaç) kuvvet etkisiyle itilir. Bu şekilde
oluşan hareket, sıvının devamlı akışını ve
pompanın emme tarafından emişini sağlar.
Çark kanatları büyük bir teğetsel hızla terk
eden sıvının içerdiği kinetik enerji, sabit
difüzör kanatları arasında salyangoz
boşluğunda basınç kuvvetine çevrilir.
Belirli bir dönme hızıyla en yüksek basınç elde edilir. Bu tür bir pompanın bir hidrodinamik
pompa olduğu söylenebilir. Bütün sıvılarda kullanılmaya elverişlidir. Plastikten, bronzdan,
titanyum ve tantal gibi maddelere kadar her türlü maddeden yapılabilir.
© 2018 Digital Galaxy Back to Index 67