Page 37 - Gemi Makineleri Siber Kitap

Kazan duman gazı çıkış sıcaklığı, kazanın
çalışma rejimine, kazanın bünyesel verimine,
kazan-brülör uyumuna ve yakıt cinsine bağlı
olarak belli bir büyüklükte olur. Ekonomizer gaz
çıkış sıcaklığını ise, kullanılan yakıtın cinsi ve
ısının aktarılacağı akışkanın çalışma koşulları
belirler.
Bir ekonomizerde geri kazanılabilecek ısının
büyüklüğü, Ekonomizere giren ve çıkan duman
gazları sıcaklıkları farkı ne denli büyük olursa
geri kazanılan ısı, dolayısıyla verim artışı da o
denli büyük olur. Ancak korozyona sebep
olabilecek asit gazlarının yoğunlaşmasını önlemek için atık gazların sıcaklıklarının belli bir
derecenin altına indirilemez.

Bir ekonomizerde, doğal gaz ve benzeri gaz yakıtlı kazanlarda 140°C, motorin, fuel oil ve
kömür yakıtlı kazanlarda 220°C ve daha büyük duman gazı sıcaklıklarından ekonomik
olarak yararlanmak olanaklıdır.
Ekonomizer gaz çıkış sıcaklığı, fuel oil yakıtlı kazanlarda 180ºC, motorin yakıtlı kazanlarda
150ºC, doğal gaz ve LPG yakıtlı kazanlarda 110ºC ye kadar düşürülebilir.

1.7.2 Buhar Türbinleri
Gemi türbinlerinde devir sayısı değişkendir. Gemilerde türbinin ana görevi, pervane miline
hareket vermektir. Bunun yanında, geminin ihtiyacı olan elektriğin üretiminde de kullanılırlar.
Türbinli Gemilerde redüktör kullanılarak pervane devri 200-300 dev/dak’ya düşürülür. Türbin
devir sayıları daha yüksektir ve genellikle 3000 dev/dak’nın üzerindedir. Pervaneyi bu
devirde çalıştırırsak, pervane verimi düşer. Bu nedenle araya bir redüktör yerleştirilir. Buhar
türbini yapısı gereği sadece tek yönde döner, tersine döndürülemez. Halbuki Gemilerde hem
ileri, hem de daha kısa süreli olmak üzere geri (gemicilik deyimiyle: tornistan) hareket vardır.
Bu hareketleri sağlamak için türbinli Gemilerde üç tip sistem kullanılır.

• Doğrudan Tahrik: Bu durumda ileri ve geri (tornistan) hareketi sağlamak için en az iki
türbin kullanılır. Tornistan türbini pervaneyi ters yönde çalıştırarak geri hareketi sağlar.
Pervane suyu geminin arksına doğru iterse ileri, baş tarafa doğru iterse geri hareket
sağlanır. Tornistan türbini daha çok manevra ve acil durumlarda kısa süreli kullanılır. Bu
nedenle ileri türbine göre gücü daha düşük tutulur.

• Pitch Kontrollü Pervane: Modern Gemilerde daha çok bu sistem kullanılır. Bu sistemde
tek bir türbin kullanılır ve pervane tek yönde döner. Pervane kanatları hareketlidir ve
ekseni etrafında dönebilir. Uzaktan kumanda ile kanat açıları değiştirilerek suyun akışı,
buna bağlı olarak ta ileri ve geri hareket sağlanır.

• Turbo-Elektrik Sistemi: Bu sistemde de tek bir türbin kullanılır ve bu türbin bir
jeneratöre hareket vererek elektrik üretilir. Üretilen elektrikle çalışan bir elektrik motoru
pervane miline hareket verir. Elektrik motorunu kolaylıkla tersine döndürmek
mümkündür. Böylece pervane de tersine döndürülerek geri hareket sağlanmış olur.

© 2018 Digital Galaxy Back to Index 36