Page 66 - Gemi Yonetimi

2.9.7 PARALEL İNDEKSLEME VE DEVAMLI ROTA TAKİBİ

Vardiyadaki güverte zabiti her durumda geminin seyir planının hangi bölümü
ile alakalı olduğunu bilmelidir.

Okyanus geçişlerinde gemi mevkisi günde sadece birkaç kere konulur fakat
kıyı seyirlerinde veya pilotajlı seyirlerde mevki koyma işlemi devamlı
olmalıdır. Paralel indeksleme “Devamlı Rota Takibi” yapmanın bir
metodudur.

Yeni konulan bir mevkiden sonra geminin düşme durumuna göre iskele
veya sancağa bir miktar rota değiştirilmesi sık sık uygulanan bir durumdur.
Bu yöntem daha önceki gözlemlere bağlı olduğundan “”REAKTİFTİR. Eğer
önceki gözlemler hatalı ise bunlara gore yapılan düzeltme de hatalı
olacaktır, doğru olan mevkilerin belli aralıklarla konulmasıdır. Bu en azından
hıza bağlı olarak çok basit bir şekilde görsel bir kontrol sağlar. En son eldeki
rota ve hız bilgileri ile tahmin edilen gelecekteki mevkilerin belirlenmesinde
de kolaylık sağlar ve gelişmekte olan problemler ile ilgili bir uyarı sağlar.

Fakat sığ sularda seyir yapan zabitin ilerisini görebileceği ve rotadan
sapmaları izlediği sırada kullanacağı PROAKTİF metodların kullanılması
gereklidir. Harita odasına çok sık ve acele bir şekilde girilerek mevki
konulması en uygun yöntem olmayabilir. Ayrıca kritik noktalarda karışıklığa
ve dağınıklığa da yol açabilir. Derinlik ölçerin geminin tehlikeye girdiğini belli
edecek ilk cihaz olduğu ve gemiye en yakın karanın geminin altındaki kara
olduğu unutulmamalıdır.

Paralel indekslemenin ana prensipleri göreceli hareket (Relative motion)
veya yer üzerinde gerçek hareket (True motion) durumunda uygulanabilir.

Göreceli harekette ekranda herhangi bir sabit cismin ekosu belli bir yönde
geminin yer üzerinde yaptığı sürat ve rota ile ilerleyecektir. Bu cisime teğet
olarak ve cisimden neta geçilmesi istenen mesafede rota doğrultusunda bir
çizgi çizilirse bu çizgi gemi ilerledikçe bu cismin izleyeceği yolu belirtecektir.
Eğer puruva çizgisi bu çizgiye parallel giderse bu geminin rotada olduğunu
belirtir. Bu çizgiden herhangi bir sapma rotadan da sapmayı belli edecektir.

Yer üzerinde gerçek harekette ise sabit bir cismin ekosu sabit kalacak
hareketin merkezi (gemi) gemi hızı ve yer üzerindeki rotası nispetinde
ilerleyecektir. Sabit ekoya parallel ve neta geçilmesi istenen mesafede
çizilen bir çizilir. Eğer vrm dairesi bu çizgiye parallel giderse bu geminin
rotada olduğunu belirtir. Vrm’nin bu çizgiden herhangi bir sapması rotadan
da sapmayı belli edecektir. Puruva çizgisine paralel çizilen çizgiler aynı
İçindekiler 65